به نام خدا. سر و سِرّی با زیبایی. سلام. زیبا ترکیب ( زیب + ا )
است؛ به معنی زیبنده یعنی نیکو و خوب. ملاصدرا زیبایی را عبارت از "نظم و
همآهنگی همراهِ عظمت و پاکی" میداند. و جالب این است او برین باور بود
اولین باری که انسان متوجهی خوبی و خُسن و زیبایی شد از راه "مشاهدهی
جمالِ همنوعان خود" بود. یعنی اعتدال خلقت و تناسب قرارگرفتنِ اعضای بدن
انسان نسبت به هم. خصوصا" همآهنگی رُخ و صورت. و علت عشق هم، زیبایی است؛
یعنی رسیدن به کمالی که خود فاقد آن است. مثال ملاصدرا این است: "واجب
[=خدا] از هر زیبایی زیباتر است زیرا خود خدا زیبایی محض و کمال تام است."
پس به این تئوری ملاصدرایی، انسان عاشق خداست، برای این که انسان عاشق
زیبایی است. عجیب این که ملاصدرا حتی «تصوّر زیبایی» را هم سببِ عشق
میداند. به تعبیر بنده زیبایی و جمال، موتور محرّکه و پیشرانهی عشق است.
عشقی که شیخ اِشراق حکیم سُهروردی نیز، آن را برادرِ "زیبایی"
میدانست.